Sosyal Medya Zihin Kontrolü Nedir?
Artık neredeyse hepimizin elinde bir akıllı telefon var. Çoğu insan için vazgeçilmez olan bu telefonlar kimi zaman tehlikeli olabilmekte. Radyasyon seviyesinin fazla olması ve göze zarar vermesi bunlardan bazıları. Ama yeni bir tehdit çıktı ki bu diğerlerine nazaran daha sıkıntılı. İnsan zihninde belli etkilerle kontrol etme. Para kazanabilmek için artık insanların zihnine girmenin bile yolunu bulmuşlar. Hatırlarsınız yakın bir zamanda Facebook bu konuda oldukça büyük bir sorun yaratmıştı.
Peki gerçekten bu işlerin nasıl olduğunu hiç merak ettiniz mi? daha bilinçli bir kullanıcı olmak ve bu tür etkilerden kurtulmak önce tam olarak ne olduğunu bilmek gerekir. sizin için zihin kontrol tekniklerini araştırdık ve listeledik.
Kırmızı renk etkisi
Çoğu filmde kırmızı düğme tehlike bir durum için kullanılır. Daha dikkat çekici olduğu için acil yazısını bile kırmızı tabelaya yazarlar. İnsanlar kırmızı rengin aşırı belirgin olmasından etkilenmektedir
Facebook ise bunu fark etmiş olacak ki ilk çıktığı zamanlarda bildirimler mavi bir renkle görünürken sonradan gelen güncellemeyle değişmiş. Bildirimler mavi renkli iken insanlar pekte bildirimlere bakma gereği duymazken, kırmızı renk kullanıldığında ise sadece rahatsız ettiği için bile bildirimlere baktığı gözlenmiştir. Her şey mavi beyazken üstte bulunan kırmızı bir renk bazı insanlar için rahatsız edici oluyor.
Pozitif etkileşim
Çok fazla beğeni almak sizin de ilginizi çekiyorsa bu durum sizin içinde geçerli oluyor. Yaptığımız bir işin ne kadar beğenildiği ile orantılı olarak bir zevk alma durumu oluşması aslında bilinçli olarak düşünülmüş ve tasarlanmış bir sistem. Atılan herhangi bir postta bazı insanlar için sadece beğenilme oranı önemli olmuştur. Kimi insanlar ise hayatlarını buna adamıştır. Beğeni alabilmek tam bir bağımlılık durumuna gelmiştir. Buda tabi ki çoğu uygulama için fazladan reklam parası getirmesi demek.
Özlem oluşturma tekniği
İnsanları arzularını tekrar canlandırmak için bir ödül sistemi üzerine kurulu olan bu teknikte, kullanıcıyı özendirme ve aldığı ödülleri özlemesini sağlamaya çalışır. Farklı kullanıcıların aldığı beğeni veya paylaşım gibi kimi için başarım sayılabilecek şeyleri göz önüne koyarak tekrar aktif bir kullanıcı olmasını sağlamaktadır.
Bunun bize sunulma tekniği ise hikaye paylaş veya zaman tünelleri benzeri kullanılan bölümler temelde bu etki amacıyla tasarlanmıştır. Gördüğünüz şey sizi etkileyebilir sizde eski paylaşımlarda aldığınız etkileşimleri bir ödül gibi sunar, özlemenize neden olur ve tekrar aktif bir kullanıcı olmanıza neden olur.
Olumsuzlukları umursamamak
Paylaşım yapan insanların aslında ne kadar mutlu oldukları tartışılır. Bazen sadece kendini kandırmaktan ve topluma belli mesajlar vermekten başka bir işe yaramaz. İnsanların aslında mutsuz olduklarında daha çok paylaşım yapmalarının bir etkisidir. Belki de bunun asıl nedeni kendimizi kandırmaya çalışmaktır ve bulunduğumuz andan zevk almayı artık bilmediğimizdendir.
Aktif kullanıcı oluşturma
Size de sürekli başka kullanıcıların attığı paylaşımların bildirimi geliyorsa buda sizi daha aktif bir kullanıcı yapmak için düşünülmüş bir tekniktir. Başkası bir paylaşım yapar ve siz eğer uzunca bir süre herhangi bir paylaşımda bulunmadıysanız muhtemelen bir şeyler paylaşmak isteyeceksiniz.
Facebook gerçekten oldukça tehlikeli olduğunu düşündüğüm bir uygulama. Şahsen kullanmasam da kullanıcılara sürekli olarak arkadaş çevresindeki insanların yaptığı paylaşımları bildirim olarak yolluyor ve sizin sürekli aktif olmanıza neden oluyor. Tabi bunlar tetikleyen şeyler. Bunların etkileyebilmesi kullanıcıdan kullanıcıya değişebilir.
Sosyal Karşılıklılık
Birinden gelen olumlu bir davranışa çoğu insan aynı derecede bir karşılık vermek ister. Karşılıklılık ise bunu ifade eden psikolojik bir terim. Çoğu reklam şirketi de bunu kullanmakta çekinmiyor.
Facebook ise her zamanki gibi bu tekniğe de insanların daha aktif bir kullanıcı olmasını sağlamak için kullanıyor. Size İÇİN yapılan herhangi bir aktivitede bildirimler sizin de aynı hızda tepki vermeniz için düşünülmüş. Elbette tek kullanan Facebook değil. Snapchat uygulaması da bu konuda oldukça etkili.
Sanırım iki uygulamada aynı insanın elinde olduğu için çokta şaşırmamak gerek. Adam 300 milyon insanın bilgilerini çalmasına rağmen hala insanların algısıyla oynamaya çalışıyor.
Kullanıcı bilgileri
İnternette gezinirken bir anda bulunduğum şehirle alakalı bir çok haber gördüm. Konum verilerimi kullanmasına izin vermediğim bir uygulama nasıl benim konuma göre haber gösterebiliyor. Tabiki bu çoğu kişinin de tahmin ettiği gibi bilgilerimizin aslında söylendiği gibi saklanmadığından kaynaklanıyor. Bu konuda Google dan tutunda diğer bir çok şirkete kadar herkes bizim bilgilerimizi elinde bulundurmakta. Telefonunuzdaki kişiler listesindeki insanları sürekli olarak size önerilen kişi olarak gelmesinde bunu bir kanıtı.
Sürekli ismini zikrettiğim Facebook ise yakın bir zamanda ABD başkanına sattığı 300 milyondan fazla kullanıcı bilgisinin aslında oy oranlarına etki eden temel sebep olarak görülüyor. Tavsiye olarak asla bilgilerinizi hiçbir uygulamayla paylaşmamanız gerektiğini söyleyebilirim. Şunu da hatırlatalım, Facebook kurucusu olan Mark Zuckerberg bilgisayarındaki kamerayı bantlamış biridir.
Marka ve Arkadaşlık
Sosyal medyanın kullanıcıları etkilemesinin temel nedeni ise paradır. Bu para reklam gelirlerinden eldi edildiği için kullanıcılar için beklenmedik yerlerde görülebilir. Örneğin bir haber akışını gezerken araştırdığınız bir şeyin herhangi bir markadan örneğini görmeniz temel reklam tekniklerinde biridir. Diğerlerine nazaran daha masum gibi gözükse de insanlara zorla ve sürekli gözüken reklamlar dürüst bir ticaret tekniği değil.
Kişisel bilgi analizi
Dediğim gibi sizin bilgilerinize göre reklam çıkmasını Salı nedeni genel araştırma ve kullanma verilerinizin bir grafiği reklam şirketlerine satılıyor. Bilgilerimizin satılması yıllardır devam etmekte kullanıcılara belki de gerekli yöntemler uygulandığında özendirmeyi ve aldırmayı başarabiliyorlar. Nede olsa kişisel verilerimiz onların elinde.
Davranış psikolojisi analizi
Davranış şeklinize göre ve genel kullanıcı bilgilerinize göre bir analiz ortaya çıkmaktadır. Bu kullanıcı günlük olarak şunları yapmakta ve şu paylaşımlara bakmaktadır gibi. Tabi bunu yaptıklarını biliyoruz ama bunu nasıl kullanıcıya karşı kullanıyor olabilirler diye bir soru sorarsak en başta İnstagram bakarsanız aslında ne kastettiğimi daha iyi anlarsınız. Sürekli olarak komik bir videoya bakarsanız size komik olanlar, futbola bakarsanız veya bodybuilde bakarsanız size daha çok bu konularda paylaşımlar gözükecek ve buda sizin daha fazla aktif olmanıza neden olacak. Zaten sakladıkları da yok. İnsatagramn direkt olarak size özel diye bir bölüm de var.